Πολύ συχνά έρχομαι αντιμέτωπη με αυτό το ερώτημα. Ίσως γιατί δικαίως όσοι με ρωτούν πιστεύουν ότι είναι μια πολύ απλή ερώτηση για μια φοιτήτρια οδοντιατρικής. Αναζητώντας λοιπόν την απάντηση μέσα από τις έρευνες, διαπίστωσα ότι δικαίως κι εγώ με τη σειρά μου δε μπορούσα να απαντήσω μονολεκτικά. Πολλές παράμετροι πρέπει να ληφθούν υπόψιν, όμως πάντα καταλήγουμε στο εξής : σημασία έχει να βουρτσίζουμε σωστά. Από κει και πέρα, ηλεκτρική ή συμβατική είναι…στο χέρι μας. Υπάρχουν πάραυτα και κάποια δεδομένα άξια προσοχής:
Αρχικά, υπάρχουν αρκετοί τύποι ηλεκτρικής οδοντόβουρτσας που ταξινομούνται ανάλογα με το σχήμα της κεφαλής, το είδος των κινήσεων (δόνηση, ταλάντωση, περιστροφή, συνδυασμός) αλλά και τις ειδικές τους χρήσεις (πχ για εμφυτεύματα). Σε καμία περίπτωση δεν είναι όλες ίδιες, κι αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να μας προβληματίσει στην επιλογή.
11% πιο αποτελεσματικές στην αφαίρεση πλάκας και 6% στην καταπολέμηση της ουλίτιδας κρίνονται οι ηλεκτρικές οδοντόβουρτσες. Στατιστικά σημαντική υπεροχή της ηλεκτρικής οδοντόβουρτσας παρατηρείται, βέβαια, όταν αυτή διαθέτει συμβατικές ίνες στο κέντρο, κωνικές (λεπτές) στην περιφέρεια και έχει στρογγυλή κεφαλή. Αυτή η διάταξη σε συνδυασμό με την περιστροφική κίνηση ταλάντωσης που εκτελεί δίνουν ένα καλύτερο αποτέλεσμα στο βούρτσισμα των δοντιών (Ccahuana-Vasquez, Renzo Alberto et al.).
Κάποιες κατηγορίες ασθενών φαίνεται να επωφελούνται περισσότερο από την ηλεκτρική οδοντόβουρτσα:
- Σε ορθοδοντικούς ασθενείς (η ηλεκτρική οδοντόβουρτσα) παρέχει μεγαλύτερη δυνατότητα αφαίρεσης μικροβιακής πλάκας με έναν πιο φιλικό προς την ορθοδοντική συσκευή τρόπο (Azeem, Muhammad et al.). Παρ’ολ’αυτά, οι ίδιοι ερευνητές δεν μπόρεσαν να αποδείξουν την αρχική τους υπόθεση, ότι η διέγερση του οστίτη ιστού από τη δόνηση της οδοντόβουρτσας επιταχύνει τα αποτελέσματα της ορθοδοντικής θεραπείας.
- Συχνά προτείνεται η χρήση της για τα άτομα με ειδικές ανάγκες (ΑμεΑ). Το κέρδος από τη χρήση τους έγκειται απλώς στο ογκώδες της λαβής τους που διευκολύνει το χειρισμό. Παρόμοια δρα και για τους ηλικιωμένους ή τους έχοντες κινητικά προβλήματα.
- Ακόμη και για τα εμφυτεύματα η χρήση της ηλεκτρικής οδοντόβουρτσας δείχνει να είναι πιο αποτελεσματική (Allocca, Giuseppe et al.) ιδίως όταν χρησιμοποιείται η ενδεδειγμένη κεφαλή.
- Για τα άτομα με ξηροστομία ενδείκνυται η ηλεκτρική οδοντόβουρτσα διότι διεγείρει την παραγωγή σάλιου και διευκολύνει την καθημερινότητά τους.
- Παρότι δεν έχει τεκμηριωθεί ότι είναι πιο αποτελεσματικές στην αφαίρεση πλάκας όταν συγκρίνονται αντικειμενικά οι δύο μέθοδοι (Silva, Aryvelto Miranda et al.), η ηλεκτρική παίρνει το προβάδισμα έναντι της συμβατικής στις μικρές ηλικίες γιατί τους κινεί το ενδιαφέρον (more engaging). Άλλωστε κανείς δεν θα αρνηθεί ότι όσο πιο πολύ χρόνο βουρτσίζουμε τόσο πιο πολλή πλάκα αφαιρούμε.
Ελαφρώς διαφορετική είναι η κατάσταση όταν μελετάμε τις χρωστικές. Η εξάλειψή τους είναι πιο εύκολη με τη χρήση ηλεκτρικής οδοντόβουρτσας ιδίως από τη στιγμή που έχουν περάσει τουλάχιστον 7 ημέρες από την εναπόθεσή τους.
Αφήνοντας στην άκρη τα ερευνητικά δεδομένα θεωρούμε δύο παραμέτρους σημαντικές για το βούρτσισμα: τη διάρκεια και τη δύναμη. Όσο αυτές οι δύο αυξάνουν τόσο πιο μεγάλη ποσότητα πλάκας απομακρύνεται (Ng, Clarence et al.). Η δύναμη βέβαια δεν πρέπει να ξεπερνάει κάποια όρια. Επομένως, ανεξαρτήτως τύπου οδοντόβουρτσας, τα αποτελέσματα είναι παρόμοια. Το σημαντικό είναι το καθημερινό βούρτσισμα, δύο φορές την ημέρα, για 2 περίπου λεπτά και πάντα με τον σωστό τρόπο.
Συμπεραίνοντας, τουλάχιστον σε ερευνητικό επίπεδο θα δίναμε ένα προβάδισμα στην ηλεκτρική οδοντόβουρτσα η οποία εκτελεί σύνθετη, τρισδιάστατη κίνηση . Κλινικά και πρακτικά δεν υπάρχουν σημαντικές διαφορές. Εφόσον δεν εντασσόμαστε σε κάποια από τις παραπάνω κατηγορίες, επιλέγουμε ότι μας κινητοποιεί και ότι μας βολεύει. Η τελική υπόδειξη παραμένει στην κρίση του κάθε κλινικού ο οποίος αξιοποιώντας τις γνώσεις και αξιολογώντας την εκάστοτε περίπτωση προτείνει, παρακολουθεί και διορθώνει.
Έτσι κι εγώ, δίνω πλέον την ίδια απάντηση με πριν, αλλά με μεγαλύτερη σιγουριά γιατί η έρευνα εξελίσσεται και μαζί της κι εμείς.
👩🏼⚕️ ΜΤ
*one step forward: Η υβριδική οδοντόβουρτσα (Klonowicz, D et al.) δίνει εξίσου καλά αποτελέσματα με την ηλεκτρική, συνδυάζοντάς τα όμως με τα οφέλη της συμβατικής. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ή χωρίς τη λειτουργία sonic ανάλογα με τις ανάγκες και τις συνθήκες. Για παράδειγμα, εάν δεν έχει φορτιστεί ή εάν υπάρχει κάποια ευαισθησία στα ούλα, χρησιμοποιείται σε manual mode ενώ σε οποιαδήποτε άλλη περίπτωση μπαίνει σε λειτουργία ηλεκτρικής οδοντόβουρτσας sonic. Μια πρόσφατη έρευνα απέδειξε πώς αφαιρεί καλύτερα την πλάκα ανάμεσα στα δόντια. Μάλιστα λειτουργώντας με δόνηση και όχι με περιστροφή επιτυγχάνει αφαίρεση πλάκας με κινητοποίηση σάλιου και νερού από το περιβάλλον παρέχοντας πρόσθετη προστασία.
Teeth Matter 